De voorgestelde inrichting en wijzigingen in de wet Maatschappelijk verantwoord inkopen jeugdwet en WMO 2015, zijn gewoon mogelijk binnen de huidige wet- en regelgeving. Door verder in te zetten op de kwaliteit van zorg, professioneel opdrachtgeverschap en zorgvuldige inkoop zijn de voorgestelde wetswijzigingen helemaal niet nodig. Dat stelt Nevi in haar reactie op de consultatie die het ministerie van VWS heeft uitgezet.
Aanleiding van de wijziging van de Wet maatschappelijk verantwoord inkopen jeugdwet en Wmo 2015 door het ministerie van VWS is het wegnemen van een belemmering waardoor het voor gemeenten eenvoudiger wordt om overheidsopdrachten op het terrein van jeugdzorg en maatschappelijke ondersteuning te gunnen. Daarnaast bevat het wetsvoorstel twee delegatiebepalingen: een voor reële prijzen en een voor zorgvuldigheidseisen.
Drie adviezen
Gemeenten en zorgaanbieders klagen al jaren over een moeizame samenwerking, onduidelijke hulpvragen, wisselende kwaliteit en ongewenste situaties voor burgers. Nevi herkent en erkent deze problemen, maar is van mening dat de voorgestelde wijzigingen de problemen niet gaan oplossen. Inzetten op onderstaande 3 punten gaat het proces en de kwaliteit van zorg wel verbeteren:
1. Een juiste besturing en governance.
Wethouders en bestuurders nemen maatschappelijke en politieke besluiten: wat gaan we als gemeente wel en wat gaan we niet vergoeden binnen het sociaal domein? En hoe besturen we het sociaal domein? Vaak wordt dit nog omgeven met beperkingen (het maximaal faciliteren van burgers en het doorvoeren van bezuinigingen). Ook interne afstemming ontbreekt waardoor inkoop en contractmanagement, als onderdeel van het gehele proces, nauwelijks haar toegevoegde professionele waarde kan leveren.
2. Gebruik de mogelijkheden van de Aanbestedingswet optimaal.
Er wordt gesteld dat gemeenten in concurrentie moeten aanbesteden, maar dat is onjuist. Er zijn ook andere manieren om in te kopen, mits objectiviteit, zorgvuldigheid, gelijkheid en transparantie in acht worden genomen. De Open house methode bijvoorbeeld, kent als bijkomend voordeel dat de criteria voor kwaliteit vast staan en de prijs een gewaardeerde en vaste waarde heeft. Inmiddels heeft de Open house methode haar succes bewezen. De kanttekeningen die bestaan, hebben te maken met ons laatste punt, punt 3.
3. Professionaliseer inkoop, contract- en leveranciersmanagement.
Wil je de gewenste resultaten bereiken en de kwaliteit borgen in het inkoopproces én in de organisatie, dan moet het niveau van het volledige inkoopproces eerst omhoog. Anders beklijft het niet. Dat betekent dat naast het opleiden van gemeenteambtenaren, ook de rol en functie van de beleidsmakers, wethouders en budgethouders op dit vlak (verder) moeten worden ontwikkeld.
Vanuit de kwaliteit van zorg, professioneel opdrachtgeverschap en kwalitatief zorgvuldige inkoop ontraden wij de voorgestelde wijzigingen dan ook ten stelligste.