Een harde Brexit bedreigt de toelevering van sommige geneesmiddelen, maar er wordt gewerkt aan oplossingen. Dit ligt anders bij medische hulpmiddelen zoals pacemakers met een CE-certificaat uit het VK. Een risico-inventarisatie is gewenst, maar veel zorginstellingen hebben dat nog niet gedaan. ‘Een harde Brexit op 29 maart is het ergste scenario. In een projectgroep van de NFU, de Nederlandse Federatie van Universitaire Medische Centra, bereiden wij ons daarop voor’. Dit vertelde Jan Jaap Baalbergen, coördinator medische technologie in het LUMC, tijdens het recente NEVI Zorgcongres.
Supply chain management probleem
Bekend zijn de Brexit-spookbeelden van lange rijen vrachtwagens aan de grens. Op bijzondere gevallen na is dat niet meer dan een vervelend supply chain management probleem. ‘Je moet er echter niet aan denken dat je iets heel snel nodig hebt, en je krijgt dat niet tijdig langs de douane’, aldus Baalbergen. ‘Bovendien zijn er nog andere problemen te verwachten. Door de NFU-projectgroep zijn er acht aandachtsgebieden geïdentificeerd, die elk vragen om een specifieke aanpak en actie.’
Geneesmiddelen
Eén van de problemen betreft de toelevering van sommige geneesmiddelen. Specifiek gaat om 50 medicijnen waarvoor geen echt goed alternatief is. Bruno Bruins, minister van Medische Zorg en Sport, liet woensdag 6 februari in het NOS-journaal weten dat er hard wordt gewerkt om deze lijst met probleemgevallen stap-voor-stap in te korten. Mochten er toch problemen ontstaan met de levering, dan kunnen er volgens Bruins uitzonderingen worden gemaakt, zodat onmisbare geneesmiddelen ook na een ‘no-deal-brexit’ nog uit het Verenigd Koninkrijk geïmporteerd kunnen worden.
Hulpmiddelen
Baalbergen zegt geen specialist te zijn op het gebied van geneesmiddelen, maar hij kent wel de status met betrekking tot medische hulpmiddelen, zoals pacemakers. Opmerkelijk is dat de beschikbaarheid van deze medische hulpmiddelen tot nu toe weinig aandacht krijgt. Hiervoor bestaat geen centrale registratie, zodat niet zichtbaar is welke producten bij een Brexit in het geding zijn. Wel is er op de site van de Rijksoverheid sinds 6 februari te lezen dat in ‘zeer uitzonderlijke situaties’, waarin de continuïteit van zorg in het geding komt, er op nationaal niveau een mogelijkheid bestaat tot een ontheffing.
CE-certificaten
Zonder zo’n ontheffing is volgens Baalbergen de situatie als volgt: ‘De CE-certificaten van medische hulpmiddelen die door notified bodies in het VK zijn uitgegeven, vervallen bij een harde Brexit. Dit betekent dat je deze hulpmiddelen daarna niet meer kunt inkopen en alleen mag gebruiken wat je op voorraad hebt of wat in de distributieketen aanwezig is. De zorg voor sommige groepen patiënten kan dan serieus in het geding komen.’ Hamsteren leidt tot tekorten elders en het kan vaak niet, bijvoorbeeld omdat een bepaald type pacemaker in een ziekenhuis slechts zeer incidenteel nodig is. ‘Wél een goede oplossing is, dat de leveranciers hun producten opnieuw laten registeren door notified bodies elders in de EU. Vraag je hen echter of ze al brexit-proof zijn, dan krijg je onduidelijke antwoorden. Overigens adviseer ik om dat soort vragen als inkoopcollectief te stellen’.
Overbelast
Het is theoretisch nog steeds mogelijk dat het VK gewoon in de EU blijft. Dat kan een reden zijn voor de afwachtend overkomende houding van de leveranciers. ‘Een andere verklaring is dat de notified bodies nu al overbelast zijn. Er is dus een risico op enorm lange registratietijden. Wel zijn er notified bodies in het VK die momenteel vestigingen op het Europese vasteland openen, voor het ‘omzetten’ van de CE-certificaten.’
Noodwet
‘Nu we afhankelijk zijn van de leveranciers en de notified bodies, moet ook de overheid zijn rol oppakken’, vindt Baalbergen. ‘Wij denken aan een noodwet, die er voor zorgt dat bestaande Britse CE-certificaten ook na een harde Brexit nog tijdelijk kunnen blijven gelden. Hierover en over andere zaken overleggen we met het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.’
‘Het is in elk geval van groot belang dat zorginstellingen zich voorbereiden op de gevolgen van de Brexit’, besluit Baalbergen. ‘Formeer een projectteam, breng de consequenties in kaart en maak gebruik van de informatie van de overheid en de inspectie. Werk zo veel mogelijk samen, want op eigen houtje kun je dit probleem onmogelijk oplossen.’
Wellicht vind je dit ook interessant: