Donderdag 18 mei werd de internationale richtlijn ISO 20400 voor Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (MVI) gelanceerd. “Bloody serious business”, aldus dagvoorzitter en voormalig MVO Nederland-directeur Willem Lageweg. En gelijk heeft hij, want ISO 20400 is een gids die alle issues op het gebied van MVI adresseert en zorgt voor verduurzaming van organisaties en leveranciersketens.
De pak ‘m beet 140 aanwezige deelnemers verwachten over het algemeen dat de richtlijn hen handvatten zal bieden, zo blijkt uit de antwoorden op de eerste vraag die de zaal via Buzzmaster gesteld wordt: “Wat betekent ISO 20400 voor u, of wat verwacht u ervan?”. Rob Groothusen van de gemeente Helmond verwoordt het mooi: “Een hulpmiddel voor onze organisatie om duurzaam inkopen vorm te geven.”
Dat dit hulpmiddel niet zomaar ter wereld is gekomen, blijkt al snel uit de introductie van NEVI’s kennismanager duurzaamheid. Karin van IJsselmuide, door de dagvoorzitter aangekondigd als “de koningin van ISO 20400”, neemt de zaal mee in de totstandkoming van de richtlijn. Van hoe zij tot voorzitter van de Nederlandse NEN-normcommissie werd benoemd (gewoon, door de eerste vergadering niet bij te wonen) tot het ontstaan van de Dutch Wheels die de wisselwerking tussen duurzame ideeën, acties en resultaten letterlijk en figuurlijk weergeven. Maar ook: hoe lastig het soms was om consensus te bereiken met de commissies uit de 37 andere deelnemende landen. 37 landen met elk hun eigen cultuur, eigen prioriteiten en eigen visie op inkoop. En toch is het gelukt om de deadline te halen, want in december 2016 was iedereen het er na de laatste vergadering unaniem over eens: de richtlijn was klaar voor publicatie.
Een klein half jaar verder is de richtlijn gepubliceerd en nu dan ook in Nederland (als 2e land, na Engeland vorige week) gelanceerd. Het middagcongres geeft een goed beeld van de inhoud van de richtlijn. Hans Kröder (Learn2improveyourplanet), Steven Lemain (Royal HaskoningDHV), Lex de Bruijn (FIRA Sustainability) en Erik van Assen (NEVI) geven elk toelichting op een hoofdstuk waaraan zij hebben meegewerkt. Daarnaast legt Dick Hortensius van NEN in heldere taal het verband van de richtlijn in relatie tot andere ISO-normen uit. Hoewel de zaal vooral bestaat uit inkoopprofessionals, wordt meerdere keren benadrukt dat de richtlijn níet alleen voor hen bedoeld is, maar dat deze voor de verduurzaming van gehele organisaties en leveranciersketens staat.
Na de toelichtingen is het tijd voor hét officiële moment: de overhandiging van de richtlijn door Karin van IJsselmuide aan eregast Hugo von Meijenfeldt, die verantwoordelijk is voor de implementatie van de 17 Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties in Nederland. Deze doelen kunnen gezien worden als de kapstok waaraan ISO 20400 is opgehangen.
Na een korte pauze is het woord aan Piet Hein Daverveldt (algemeen directeur van NEN) en Erik de Bruine (algemeen directeur van NEVI). Opgelucht halen zij adem, want de zaal zit nog net zo vol als voor de pauze. Dat is een goed teken! Daverveldt is blij met de richtlijn, waarmee het volgens hem concreet wordt gemaakt hoe je impact kunt maken. Ook De Bruine is zeer te spreken over de komst van de richtlijn, die volgens hem geen ISO 20400 moet heten, maar ISO 1. Want: “Wat is er nu belangrijker dan het verduurzamen van de wereld?”.
Daar sluit Hans Dussel van de Gemeente Amsterdam, de volgende spreker op het programma, zich bij aan. Onder de noemer “Amsterdam gaat een betere wereld kopen” vertelt Dussel hoe de gemeente de afgelopen maanden aan de slag is gegaan met de richtlijn en hoe de implementatie van ISO 20400 in de praktijk in zijn werk gaat. Zij zijn daarbij stap voor stap te werk gegaan (dus: van visie naar beleid en van beleid naar uitvoering). De boodschap positief brengen, is volgens Dussel erg belangrijk. Dus niet: “jij moet aan deze eis voldoen”, maar: “jíj kunt het verschil maken”.
Dat MVI niet alleen geschikt is voor private partijen, bewijst spreker Marcel Jacobs, directeur Supplier Sustainability bij Philips. Hoewel Philips al in 2003 de eerste stappen zette in het verduurzamen van het productieproces – en dus gerekend kan worden tot de early adopters – denkt ook deze multinational baat te hebben bij de internationale richtlijn. Tip van de ervaringsdeskundige voor de late majority: “Als je eenmaal begint, ga je niet meer terug en zet je elke keer weer een stap vooruit.”
Als al het enthousiasme dat na afloop van het congres op de borrel te horen is, ook daadwerkelijk wordt door vertaald in actie – mét de nieuwe richtlijn – zou deze groep inkoopprofessionals zomaar eens voor een omslag op het gebied van duurzaamheid kunnen gaan zorgen. Het is niet voor niets dat Willem Lageweg de dag begon én afsloot met de quote “inkopers zijn de wereldverbeteraars van morgen”. Op naar een betere wereld met ISO 20400!