Innovatie is volgens CEO’s hét thema de komende jaren. Belangrijke verschuiving hierbij is dat innovatie steeds meer plaats vindt in de keten (van toeleveranciers), en minder binnen de bedrijfsmuren. Deze nieuwe partnerships tussen bedrijven en leveranciers bieden de perspectieven waar iedereen in deze laagconjunctuur op zit te wachten. Tijdens het vijfde International Supply Management Congress op 11 november j.l. werden de parels van open innovatie in ketens gepresenteerd aan een kleine duizend deelnemers uit binnen- en buitenland.
ASML, de Nederlands fabrikant van chipproductiemachines, heeft de Japanse concurrentie op straatlengte(s) afstand gezet door bijna alles uit te besteden aan gespecialiseerde toeleveranciers, waarvan veel in de regio Eindhoven. Inkoop is hiermee een kernactiviteit binnen ASML. Door open innovatie met toeleveranciers heeft ASML toegang tot de nieuwste technologie en maximale flexibiliteit om aan de wensen van klanten als Intel en Samsung te voldoen. In het samenwerkingsmodel staan positieve prikkels centraal en het contract volgt de samenwerking, aldus Paul van Attekum, executive vice president strategic sourcing & procurement van ASML.
Partnerships in de keten kunnen ook de kwaliteit van leven in ontwikkelingslanden enorm verhogen. Dat liet Barry Parkin, chief sustainability officer van Mars, zien. Het bedrijf ziet de vraag naar chocolagroeien, terwijl de productie van cacaobonen eerder af dan toe neemt. Mars sloeg de handen ineen met Cargill en vijf andere betrokken bedrijven, de overheden van Ghana en Ivoorkust en honderdduizenden cacaoboeren. Door onder meer training en de juiste meststoffen steeg de productie van 400 kilo cacaobonen per hectare naar 1300 kilo. De zegsman van Mars spreekt een ‘nieuwe dageraad’ voor de cacaoboeren.
Zulke perspectieven door nieuwe allianties ontstaan nu overal in de agrarische sector. DSM opende recent in de VS een fabriek waar het bedrijf bio-ethanol maakt uit plantaardig restafval van de landbouw. Daarmee hebben boeren in onderontwikkelde én ontwikkelde landen er een nieuwe inkomstenbron bij. Bestuurslid Stephan Tanda van DSM vindt dat Europa deze nieuwe, duurzame ´bio based´economie veel meer moet omarmen. Al is het alleen al omdat het veel innovaties en werkgelegenheid kan opleveren. Voor grote bedrijven is hierbij ook een rol weggelegd. De plantaardige fles van CocaCola, het voornemen van IKEA om al het plastic te vervangen door een biovariant verdienen navolging, meent Tanda.
Uit onderzoek van PwC blijkt dan ook dat volgens CEO’s innovatie de komende jaren de motor voor groei is. Dat is een opmerkelijke verandering, want jarenlang lag de focus bij topbestuurders op operationele excellentie. Omdat steeds meer taken worden uitbesteed aan de markt wordt de rol van inkoop groter. Samenwerking met toeleveranciers is essentieel om voorop te blijven in de concurrentiestrijd. Unilever startte daarom enige jaren geleden het ´Partner To Win-programma´ om customer of choice van toeleveranciers te worden. Dat programma is volgens vice president procurement ingredients & sustainability Dirk Jan de With inmiddels een ‘way of doing business’: zeven van de tien innovaties komen voort uit samenwerking tussen Unilever en toeleveranciers.
Geldt zowel voor ASML, als DSM, Mars en Unilever dat innovatie samen met toeleveranciers pure noodzaak is om te overleven, de mooiste praktische innovaties komen vaak tot stand als spin off van projecten. ‘Voor echte innovatie moet je guts hebben’, meent designer-kunstenaar Daan Roosegaarde. In nauwe samenwerking met wegenbouwer Heijmans voorzag hij de N239 bij Oss van strepen die ’s nachts licht geven nadat ze zichzelf overdag hebben opgeladen. Creativiteit is ons allerbelangrijkste kapitaal, meent Roosegaarde. Het zit weliswaar in het Nederlandse DNA, maar we zouden er veel meer in moeten investeren.