Albert Jan Swart
Sectoreconoom industrie
ABN AMRO
Lees het redactioneel commentaar van Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO over de Nevi Inkoopmanagersindex van november 2025.
Het voorzichtige herstel van de Nederlandse industrie zet door, al nam het groeitempo van de productie in november licht af, zo blijkt uit de Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie over november.
De score van de Nevi Inkoopmanagersindex is 51,8, gelijk aan de score over de voorgaande maand. Het aantal nieuwe orders bleef nagenoeg in hetzelfde tempo groeien.
Vooral de vraag naar investeringsgoederen neemt toe, zo blijkt uit de enquête onder circa 350 inkoopmanagers. De vraag naar machines groeit, vermoedelijk doordat afnemers hun investeringsplannen alsnog doorzetten na eerder uitstel. Veel ondernemers stelden investeringsplannen uit vanwege de door president Trump ingevoerde handelsbeperkingen. Nu de effecten hiervan mee lijken te vallen, neemt de vraag naar machines weer toe, zoals machines voor de agrarische sector.
Ook de vraag naar machines voor de chipindustrie groeit. Toch staat een aantal toeleveranciers er slecht voor. Door de dip in de chipmarkt van de afgelopen jaren waren bijvoorbeeld bij veel toeleveranciers van ASML overtollige voorraden ontstaan. Het komt ook voor dat toeleveranciers, anticiperend op groeiende vraag van ASML, te vroeg extra onderdelen hebben geproduceerd, een valse start dus. Dat is vooral vervelend als ASML veruit de grootste klant is van de onderneming. Sommige leveranciers hebben de productie fors verlaagd om de overtollige voorraad af te bouwen. Ook snijden zij in de werkgelegenheid, besteden zij minder werkzaamheden uit en zijn ze op zoek naar nieuwe afzetmarkten.
Het effect van het tekort aan Nexperia-chips lijkt vooralsnog mee te vallen. Weliswaar namen de levertijden behoorlijk toe, maar de industrie is wel wat gewend. Daarnaast groeit de vraag niet in hoog tempo, zodat de behoefte aan onderdelen wel meevalt.
Vervelender is dat de kosten van industriële ondernemingen stijgen. Lonen, materiaalprijzen en energie worden duurder, zo geven veel respondenten aan.
Voor de tweede maand op rij nam de werkgelegenheid licht af, deels dankzij een verbetering van de productiviteit. Die hogere arbeidsproductiviteit zal hard nodig zijn als de industrie in 2026 weer sneller gaat groeien, en het tekort aan personeel weer toeneemt.
Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO