In 2013 was er bij de kroning van Willem Alexander veel commotie over een zin uit het Koningslied: “De dag die je wist dat zou komen (is eindelijk daar).” De essentie van die zin gaat ook wel op het meest recente Nevi PMI indexcijfer, in november gedaald van 50.3 naar 49.6. Het zat er al een tijdje aan te komen, maar daarmee daalt de index dus onder de “magische” grens van 50. Dat dat duidt voor het eerst in ruim zes jaar op krimp in de Nederlandse productiesector, al gaat het nog steeds om een relatief bescheiden daling.
Bovendien is Nederland in Europa bepaald niet de slechtst presterende economie. De gemiddelde PMI in de Eurozone was in november 46.6 en de Duitse economie scoorde met 43.8 nog slechter. Dat was wel een lichte opleving ten opzichte van de 42.1 en ook beter dan de verwachting van analisten (42.9), maar er is bij onze oosterburen al elf maanden op rij sprake van krimp in de productiesector. Een recente Rabobankstudie concludeerde dan ook dat het Duitse groeimodel op de schop moet, met name door jarenlange florissante Duitse exportcijfers zijn er te weinig prikkels om te innoveren geweest.
Bij een nadere analyse van de Nevi PMI cijfers blijkt dat er de laatste maanden sprake is van een afname van het aantal nieuwe orders uit het buitenland. De respondenten schrijven dit toe aan zwakkere vraag, toenemende concurrentie en aanhoudend onzekerheid op diverse buitenlandse markten (bijvoorbeeld Brexit, handelsconflict VS-China).
Het is echter zeker niet allemaal kommer en kwel binnen de Nevi PMI. Nederlandse producenten blijven positief over groeiverwachtingen in het komende jaar, met wel als kanttekening dat dit optimisme historisch gezien aan de lage kant blijft. Ook de werkgelegenheid deelindex scoort nog steeds boven de 50.0. De banengroei was wel bescheiden, het laagste groeipercentage sinds begin 2015. Er zijn ook duidelijke verschillen tussen sectoren zichtbaar.
Er was een daling van het personeelbestand in de sector investeringsgoederen, maar juist een flinke toename van de werkgelegenheid in de sectoren consumptiegoederen en halffabricaten. In meer algemene zin scoort Nederland met een vierde plaats heel goed op de jaarlijkse ranglijst van het Wereld Economisch Forum (WEF). Na Singapore, de VS en Hongkong is ons land daarmee de eerste Europese economie op deze prestigieuze ranking. Volgens de WEF-studie heeft Nederland veel progressie geboekt op het gebied van ondernemerschap en juist die eigenschap kan ons land helpen om door een economisch moeilijkere periode te komen.
Lees ook: Voor het eerst weer krimp – Nevi PMI® november 49.6