Redactioneel commentaar prof. dr. ir. Bart Vos, Scientific Director Brightlands Institute for Supply Chain Innovation (BISCI) en verbonden aan Maastricht University
Er is net als vorige maand goed nieuws te melden over de Nevi PMI: de index steeg van 49.9 in januari naar maar liefst 52.9, het hoogste cijfer in ruim een jaar. Deze positieve ontwikkeling wordt echter helaas overschaduwd door de uitbraak van het corona (COVID-19) virus. De gevolgen van deze uitbraak zijn de laatste weken steeds voelbaarder geworden. Uiteraard is dit met nu al duizenden doden in eerste instantie een tragedie vanuit het oogpunt van wereldgezondheid, maar ook economisch gezien is de impact enorm.
In de laatste Nevi PMI-rapportage was die impact al zichtbaar in de vorm van oplopende levertijden. Respondenten wezen dit vooral toe aan een toenemende druk op hun aanvoerketen als gevolg van de uitbraak van COVID-19 in China. Kanttekening daarbij is dat de dataverzameling voor de Nevi PMI plaats vond in de periode 12-20 februari en toen was de uitbraak zeker nog niet op haar hoogtepunt. Vooral in de laatste weken van februari nam de uitbraak zowel geografisch (in steeds meer landen, inclusief Nederland) als absoluut gezien, steeds grotere vormen aan. Resulterend in toenemende onrust op beurzen en bij bedrijven. De Nederlandse werkgeversorganisatie VNO-NCW verwacht dat de COVID-19 uitbraak, in combinatie met de Brexit gevolgen en de stikstofmaatregelen, de verwachte economische groei dit jaar met enkele tienden van procentpunten kan verlagen.
De economische gevolgen zijn uiteraard nu al het meest zichtbaar in China. De Chinese PMI bereikte in februari een historisch dieptepunt, met 35.7 was de index zelfs lager dan tijdens de crisis in 2008. In januari stond de Chinese PMI nog net boven de 50 (51.1). Een forse daling was al wel voorzien, maar de meeste voorspellingen kwamen nog wel boven de 40 uit, dat valt dus tegen. En niet alleen voor de Chinese economie, ook internationale productieketens worden onderbroken. Dit effect zal zeker niet overal zo sterk zijn, maar het lijkt onvermijdelijk dat ook de Nederlandse Nevi PMI last gaat hebben van deze ontwikkelingen. Daarbij zullen de gevolgen wel per sector verschillen. Uit een recente publicatie van de Economist blijkt dat vooral bedrijven met beperkte voorraadbuffers en weinig alternatieve leveranciers risico lopen. Uit cijfers van dit gezaghebbende tijdschrift blijkt dat dit vooral in de hightech sector het geval is. Ook bedrijven in de farmaceutische en auto-industrie lopen een bovengemiddeld risico. Heel concreet hebben bedrijven als Apple (mondiaal) en Coolblue (in Nederland) al aangegeven tekorten in de aanvoer van producten uit (met name) China te verwachten.
In meer algemene zin vormen de gevolgen van de uitbraak van het COVID-19 virus een illustratie van onderlinge afhankelijkheid in en kwetsbaarheid van mondiale ketens. Het goede nieuws is dat bij eerdere crises is gebleken dat er voldoende veerkracht in die ketens aanwezig is om te herstellen van deze uitbraak. Dat zal echter wel minimaal enkele maanden vergen, het volgen van de Nevi PMI zal de komende tijd dus zeker niet saai zijn.
Lees ook: Industrie groeit weer, en fors – Nevi PMI® februari 52.9