Orderportefeuilles gedaald in hoogste tempo sinds kredietcrisis

De mondiale economie lijkt vaart te hebben verloren door de hoge inflatie en stijgende rente. Vorig jaar verzwakte de vraag al doordat ondernemingen begonnen overtollige voorraden af te bouwen. Dit is een tijdelijk fenomeen, maar het zogenoemde ‘bullwhip-’ of ‘zweepslag-effect’ is abnormaal sterk doordat tijdens de pandemie grote voorraden waren ontstaan en tegelijkertijd de rente snel begon te stijgen.

De hogere rente heeft duidelijk vat gekregen op de investeringen. De vraag naar bouwmaterialen is snel aan het dalen door een afname van het aantal nieuwbouwprojecten. Ook de vraag naar machines en apparaten is zwak. De combinatie van hogere materiaalkosten, de gestegen rente en lage economische groei heeft investeren veel minder aantrekkelijk gemaakt. Vooral de vraag naar energie-intensieve materialen is mager doordat afnemers worstelen met de hogere prijzen en Nederlandse fabrieken meer last hebben van concurrenten uit andere werelddelen. Ook de Duitse industrie heeft het lastig, zoals blijkt uit de voorlopige inkoopmanagersindex voor de Duitse industrie, die in juni verder verslechterde. Duitsland is de belangrijkste afzetmarkt voor Nederlandse industriële bedrijven.

Hoewel veel ondernemingen in sommige industriële branches nog over grote orderboeken beschikken, zoals de machine-industrie en de vrachtwagenindustrie, zijn ondernemingen nog steeds hun productie aan het verlagen, vermoedelijk omdat het aantal nieuwe orders snel afneemt. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is de industriële productie in april met 3 procent gedaald. Uit voorlopige cijfers blijkt dat vooral de machine-industrie de productie beperkte. Helaas wijst de Nevi Inkoopmanagersindex voor de Nederlandse industrie erop dat de neergang voorlopig nog niet voorbij is.