Nevi heeft de partijprogramma’s van de verkiezingen van 29 oktober 2025 geanalyseerd op inkoopgerelateerde thema’s. Waar in 2023 nog maar zes van de dertien partijen expliciet over inkoop spraken, is dat beeld in 2025 totaal anders: alle partijen besteden nu aandacht aan de rol van inkoop binnen maatschappelijke, economische en duurzaamheidsvraagstukken.
Dat is belangrijk want de impact van inkoop op de verschillende maatschappelijke uitdagingen van het nieuwe kabinet (energietransitie, milieuvervuiling, grondstoffentekort etc.) is enorm. Over duurzaamheid wordt veel geschreven waar ook een sterke koppeling met inkoopactiviteiten van organisaties kan worden gemaakt. Private en publieke inkoop zijn met een besteding van 400 miljard een niet te onderschatten kracht om (gehele) markten te veranderen in lijn met de verschillende maatschappelijke, duurzame en eerlijke transities.
Al net na de val van het kabinet bood Nevi samen met andere organisaties input aan voor alle partijprogramma’s. Tijdens de formatieperiode timmert Nevi flink aan de weg om de impact van de inkoopfunctie in het nieuwe coalitieakkoord een plek te geven en zo hoger op de agenda te krijgen van beleidsmakers en budgethouders. Zo krijgen 8 partijen die de grootste kans maken op een plek aan de onderhandelingstafel een brief op maat waarbij we direct aanhaken op hun eigen partij programma.
De verschillen in de partijprogramma’s zijn groot maar er is ook (soms veel) overlap. ChristenUnie schrijft in hun partijprogramma de overheid geeft het goede voorbeeld als inkoper en lokaal en duurzaam inkopen wordt de norm. Maatschappelijk Verantwoord Inkopen (en geregeld Opdrachtgeven) wordt door veel partijen gezien als het nieuwe normaal. En er moet vaart gemaakt worden met de circulaire economie. Ook publieke inkoop als goed voorbeeld en/ of enabler komt geregeld langs, als launching costumer of in de ontwikkeling van belangrijke technologieën.
Bij CDA en ChristenUnie komt het MKB en/ of sociale ondernemingen als belangrijk punt naar voren voor inkoop om rekening mee te houden. Volt erkent inkoop als belangrijk instrument voor het behalen van maatschappelijke doelen, door voorrang te geven aan duurzame, sociale en innovatieve producten en diensten.
Over toeleveringsketens wordt, in tegenstelling tot 2 jaar geleden, veel gesproken. De partijprogramma’s van Volt, ChristenUnie, D66, SP, CDA, JA21 en GroenLinks/PvdA schrijven daarover, vaak i.h.k.v. strategische autonomie of verantwoordelijkheden in de keten.
Bijna alle partijen vinden dat er meer gekozen moet (kunnen) worden voor Nederlandse en Europese producten (en dus minder afhankelijkheid van China). De regel- en lastendruk moet verminderen. En de (gezamenlijke) inkoop richting de nieuwe NAVO-norm komt veelvuldig terug. Sowieso wordt samen inkopen op allerlei terreinen, zoals de zorg en met andere landen, gezien als een belangrijke aanpak.
Er is geen enkele partij waar inkoop gerelateerde thema’s niet aan bod komen.
Via sociale media zetten we in om het bewustzijn van de impact van inkoop te vergroten met #PowerofProcurement.
Impact van inkoop is groter dan je denkt. Als Nevi helpen wij politiek Nederland graag om nóg bewuster te worden van de impact van inkoop.